Hai năm sóng gió của người đứng đầu tập đoàn Walt Disney - Bob Chapek

Bob Chapek - người từng làm việc tại nhiều bộ phận của Walt Disney trong hơn 27 năm, chính thức được bổ nhiệm vào vị trí Giám đốc điều hành tập đoàn vào ngày 25 tháng 02 năm 2020, thay thế cho Bob Iger (người đã có 15 năm nắm giữ vai trò quan trọng này).

Theo Thời Báo Los Angeles, quyết định nghỉ hưu của Iger khi đó khiến cho nhiều người cảm thấy bất ngờ bởi hợp đồng lao động giữa Iger và Walt Disney hiện vẫn còn 22 tháng nữa mới hoàn toàn kết thúc.

Iger sau đó tiết lộ rằng, ông vẫn sẽ sát cánh cùng Chapek trong vai trò giám đốc điều hành cho đến hết năm 2021 bởi quá trình chuyển giao gặp nhiều khó khăn liên quan đến đại dịch COVID-19 cũng như thương vụ mua lại hãng phim 20th Century Fox (sau đổi tên thành 20th Century Studios).

Bob Chapek - giám đốc điều hành hiện tại của The Walt Disney Company. Ảnh: Patrick T. Fallon / Getty Images

Những quyết định gây tranh cãi trước khi trở thành CEO

Bob có thời gian đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong Walt Disney, hầu hết liên quan đến mảng tiêu dùng và bán lẻ cũng như các hoạt động kinh doanh công viên giải trí đa dạng của tập đoàn.

Khi còn là lãnh đạo mảng Công viên và Khu nghỉ dưỡng, Chapek từng đưa ra một số quyết định gây ra tranh cãi như mạnh tay chi 1 tỷ USD cho khu đất rộng 14 mẫu Anh để tân trang theo chủ đề Star War, cắt giảm các dịch vụ giải trí trực tiếp và các nhân vật tương tác.

Khu chủ đề Star Wars Galaxy’s Edge tại Disneyland Resort, Florida. Ảnh: Todd Wawrychuk/ Disney Parks

Trong suốt thời gian làm việc của mình, Chapek được cho biết đã chi 24 tỷ đô la vào các công viên giải trí, điểm tham quan, khách sạn và tàu du lịch. New York Times lưu ý rằng các khoản này thậm chí còn nhiều hơn số tiền mà Disney đã sử dụng để mua lại cả 3 hãng phim Pixar, Marvel và Lucasfilm.

Tuy nhiên, trong báo cáo quý IV năm tài chính 2021, doanh thu từ mảng Công viên, Trải nghiệm và Sản phẩm chỉ đạt mốc 16.5 tỷ USD, bằng 1/3 so với các hoạt động phân phối Truyền thông và Giải Trí (50.8 tỷ USD) của cả tập đoàn.

Sóng gió vì đại dịch COVID-19

Bob Chapek nhậm chức vào ngay thời điểm mà dịch COVID-19 bắt đầu tấn công không chỉ thị trường Hoa Kỳ mà còn cả các quốc gia khác trên thế giới. Không ai có kinh nghiệm cho một trường hợp hy hữu như vậy xảy ra. Trong khi ngành nghề kinh doanh của Disney chủ yếu phụ thuộc vào người tiêu dùng trực tiếp, hãng ngay lập tức đối diện với nhiều nguy cơ.

Việc rạp chiếu phim đóng cửa khiến cho hàng loạt các dự án điện ảnh lớn dự kiến ra mắt trong năm 2020 và sau đó là cả 2021 phải hoãn hoặc hủy chiếu. Các hệ thống cửa hàng, công viên giải trí cũng lần lượt "đắp chiếu" trong khi đó việc duy trì tiền lương cho một số lượng nhân viên lên đến gần 200 nghìn người đặt lên vai Chapek một áp lực khổng lồ.

Nền tảng Disney+ ra mắt ngay trước thời điểm dịch bệnh COVID-19 tấn công rạp chiếu phim toàn cầu, thổi bùng lên cuộc tranh luận gay gắt về tương lai của hình thức chiếu phim truyền thống. Ảnh: Jesse Grant/Getty Images

Vào cuối năm 2019, Disney khai trương nền tảng nội dung trực tuyến độc quyền của riêng tập đoàn mang tên Disney+. Đây được xem như một đối trọng mạnh mẽ với sự lên ngôi của "ông trùm" Netflix. Chỉ sau vài tháng ra mắt, Disney bắt đầu rút toàn bộ các phim điện ảnh của họ (bao gồm của cả các xưởng phim thành viên như Pixar, Lucasfilm và Marvel) khỏi Netflix cũng như các dịch vụ khác, điều này khiến cho nhiều người tin rằng sẽ làm tăng chi phí giải trí tại nhà nếu muốn tiếp tục thưởng thức các phim do Disney sở hữu bản quyền trong khi vẫn có nhu cầu với các nội dung khác.

Đến tháng 8 năm 2020, Disney lại gặp phải làn sóng phản đối mạnh mẽ của các chủ rạp kinh doanh phòng chiếu tại Pháp sau thông tin sẽ phát hành song song tác phẩm Mulan dưới hai hình thức: vừa trực tuyến trên Disney+ và vừa ra rạp trong cùng một thời điểm.

Quyết định khi đó được xem như "đổ thêm dầu vào lửa" trong tình hình rạp chiếu phim thế giới trì trệ do không có phim điện ảnh hấp dẫn để thu hút khán giả quay trở lại.

Sau Mulan, Disney cũng vướng phải rắc rối liên quan đến Black Widow. Vụ kiện xảy ra giữa nữ diễn viên Scarlett Johansson và tập đoàn hồi tháng 07 năm 2021 cho thấy những yếu kém trong cách xử lý của Bob Chapek liên quan đến việc phát hành trực tuyến các bộ phim.

Trong khi Warner Bros đã chi ra thêm 10 triệu USD để trả cho Gal Gadot nhằm phát hành Wonder Woman 1984 đồng thời trên dịch vụ HBO Max, Disney đã không có động thái nào đáng kể ngoại trừ quyết định ra mắt tác phẩm trên Disney+ với phí truy cập sớm 30$ và công khai khoản tiền thu được trong tuần ra mắt đầu tiên.

Disney đối mặt với nhiều chỉ trích về cách xử lý khủng hoảng do đại dịch, dưới thời của Bob Chapek

Liên tiếp sau đó, các nhân viên của Pixar cũng bày tỏ ý kiến thất vọng về việc Disney quyết định phát hành các dự án tâm huyết của họ trên nền tảng Disney+, thậm chí còn không thông qua rạp chiếu tại Hoa Kỳ như Soul, Luca và gần đây nhất là Turning Red.

Việc không phát hành phim tại rạp chiếu chắc chắn sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả doanh thu cuối cùng của bộ phim và điều này sẽ gây tác động đến tiền lương và thưởng của cả nhân viên các dự án.

Tháng 10 năm 2021, trong một bài đăng trên THR, cựu giám đốc Bob Iger được cho biết đã có những lời nhắc nhở liên quan đến cách thức làm việc của những người kế nhiệm.

Trong một thế giới và công việc kinh doanh tràn ngập dữ liệu, thật hấp dẫn khi sử dụng chúng nhằm trả lời tất cả các câu hỏi của chúng ta, bao gồm cả các câu hỏi sáng tạo. Tôi kêu gọi tất cả các bạn không làm điều đó.

Ông lưu ý, nếu Disney phụ thuộc quá nhiều vào dữ liệu, thì công ty có thể sẽ không bao giờ làm được những bộ phim lớn, đột phá như Black Panther, Coco hay Shang-Chi và Legend of the Ten Rings.

Rõ ràng với một thế mạnh lâu năm liên quan đến ngành tiêu dùng và bán lẻ, Bob Chapek chắc chắn là người hiểu rõ hơn ai hết tính hiệu quả các số liệu phân tích người tiêu dùng và bài phát biểu của Iger được cho là hướng trực tiếp đến người kế vị của ông tại Disney. Các nguồn tin tham dự cuộc họp kể trên cho rằng Chapek chỉ đơn thuần là chính mình: một doanh nhân định hướng vào con số, tập trung vào lợi nhuận, thiếu kinh nghiệm sáng tạo và không có sự bóng bảy, tinh tế của Iger.

Làn sóng phản ứng dữ dội của nhân viên

Mới đây, một dự luật đang chờ chữ ký của Thống đốc bang Florida Ron DeSantis - có tiêu đề "Quyền của cha mẹ trong giáo dục" đã khiến cho nhiều người lên tiếng phản đối mạnh mẽ.

Theo đó, dự luật có đề cập đến việc cấm giảng dạy một số nội dung nhất định liên quan đến khuynh hướng tình dục và bản dạng giới trong khuôn khổ cấp bậc mẫu giáo và tiểu học. Điều này gây ra một cuộc biểu tình của các học sinh ở Florida (theo CNN).

Nhà Trắng sau đó lên tiếng gọi dự luật là "sự tàn nhẫn" và có thể khiến cho những người thuộc cộng đồng LGBTQ+ đối mặt với vấn nạn bắt nạn vốn đã tồn tại từ lâu.

Dẫu vậy, bất chấp những phong trào lên tiếng kể trên, Bob Chapek - người đứng đầu một công ty đại chúng có nhiều tiếng nói liên quan đến trẻ em và gia đình đồng thời là một trong những công ty tuyển dụng lớn tại bang Florida, ban đầu đã lựa chọn im lặng trước dự luật. Phản ứng của ông đã khiến cho các nhân viên của tập đoàn tỏ ra bất mãn và Deadline mô tả tuần vừa qua của Disney là "Tuần tồi tệ nhất" kể từ khi ông chính thức nắm quyền.

Nhiều người tỏ ra thất vọng vì việc CEO Disney không lên tiếng phản đối dự luật ngay từ đầu. Ảnh: Shutterstock

Trong cuộc họp cổ đông ngày 09 tháng 03, Chapek được cho là đã không có bất kỳ động thái nào liên quan đến việc phản đối đạo luật, điều này dường như đi ngược lại với triết lý lãnh đạo trước đó Bob Iger và hình ảnh mà Walt Disney đã xây dựng trong nhiều năm về niềm tin, sự bình đẳng và dám khẳng định mình.

Cùng ngày, Human Rights Campaign - tổ chức dân quyền lớn nhất của Mỹ dành cho người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính, chuyển giới và queer, đã thông báo rằng họ sẽ không nhận thêm bất kỳ khoản tài trợ nào từ Disney nếu không có cam kết lớn hơn đối với quyền của LGBTQ+.

Theo các nguồn tin của Deadline, các nhân viên đang làm việc trong tập đoàn đã bày tỏ sự thất vọng của họ trong các cuộc trò chuyện riêng tư và qua Zoom do một số bộ phận của Disney tổ chức. Khoảng 800 người đã theo dõi một cuộc họp như vậy dành cho nhân viên LGBTQ + trên toàn công ty từ khắp nơi trên thế giới vào hôm thứ Năm. Họ cũng chia sẻ những câu chuyện về việc đàn áp chủ đề đồng tính một cách có hệ thống trong nội dung của Disney.

Đứng trước làn sóng chỉ trích mạnh mẽ, trong một bức thư gửi đến nhân viên hôm thứ 6 vừa qua, vị CEO này đã phải lên tiếng xin lỗi đồng thời đưa ra một số biện pháp để giải quyết vấn đề.

Rõ ràng đây không chỉ là vấn đề về một dự luật ở Florida, mà còn là một thách thức khác đối với các quyền cơ bản của con người. Bạn cần tôi trở thành một đồng minh mạnh mẽ hơn trong cuộc chiến vì quyền bình đẳng và tôi đã khiến bạn thất vọng. Tôi xin lỗi.- Chapek viết, theo Variety

Cùng với đó, ông cũng cho biết, Disney sẽ tạm dừng tất cả các khoản quyên góp liên quan đến vấn đề chính trị tại Florida cho đến khi có quyết định mới của tiểu bang về dự luật kể trên.

Và hôm nay, chúng tôi đang tạm dừng tất cả các khoản quyên góp chính trị ở bang Florida để chờ đánh giá này. Nhưng, tôi biết còn rất nhiều việc phải làm. Tôi cam kết với công việc này và với tất cả các bạn, đồng thời sẽ tiếp tục gắn bó với cộng đồng LGBTQ+ để tôi có thể trở thành một đồng minh tốt hơn. Bạn sẽ nghe nhiều hơn về sự tiến bộ của chúng tôi trong những tuần tới.