Năm 2023 đã bước qua hơn nửa chặng đường và người hâm mộ điện ảnh đã có cơ hội thưởng thức nhiều dự án thuộc nhiều nhượng quyền thương mại cũng như các thể loại, chủ đề đa dạng khác nhau. Sau 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và một năm 2022 để các nhà phát hành "xả kho" các dự án tồn đọng từ năm trước, năm nay được kỳ vọng sẽ trở thành một năm tươi sáng hơn dành cho ngành công nghiệp chiếu phim.
Mặc dù các biện pháp hạn chế đã được dỡ bỏ trên toàn cầu, cuộc sống người dân đã trở lại với thời kỳ trước đại dịch, tuy nhiên kết quả doanh thu cho đến thời điểm hiện tại của năm 2023 thực tế vẫn tương đối mờ nhạt.
Theo quan sát của Cinematone, chỉ duy nhất 1 tác phẩm cho đến nay đạt được cột mốc tỷ USD, đó là bộ phim hoạt hình The Super Mario Bros. Movie (tựa Việt: Phim Anh Em Super Mario) đến từ Illumination Entertainment và Universal Pictures. Ra mắt khán giả toàn cầu từ đầu tháng 4, một thời điểm không trùng với các ngày lễ lớn của cả Hoa Kỳ cũng như nhiều thị trường khác, dẫu vậy cuộc phiêu lưu của anh chàng thợ sửa ống nước kinh điển vẫn thu hút được lượng lớn người xem đến rạp.
Tác phẩm mở màn với gần 150 triệu USD tại Hoa Kỳ, sau 4 ngày ra mắt đã chạm mốc 378 triệu USD. Phim tiếp tục duy trì mức tăng trưởng mạnh mẽ tại các thị trường quốc tế, vượt 1 tỷ USD vào tuần thứ 4 phát hành và giữ vững vị trí phim ăn khách nhất toàn cầu năm 2023 suốt từ đó đến nay, với hơn 1.34 tỷ USD doanh thu.
The Super Mario Bros. Movie thậm chí còn bỏ xa bộ phim ở vị trí xếp ngay sau là Guardians of the Galaxy Vol 3 (Vệ Binh Dải Ngân Hà 3) tới gần 500 triệu USD. Số liệu cập nhật đến sáng nay (11/07 - giờ Việt Nam), tập mới nhất trong vũ trụ điện ảnh Marvel mới chỉ cán mốc gần 840 triệu USD. Trước đó, dự án này nhận được rất nhiều kỳ vọng và mức đầu tư kinh phí lớn từ Marvel Studios, tuy nhiên màn trình diễn nhạt nhòa đã không thể giúp tác phẩm bứt phá.
Trong danh sách 10 phim ăn khách nhất nửa đầu năm nay, các vị trí còn lại lần lượt thuộc về Quá Nhanh Quá Nguy Hiểm 10, Mãn Giang Hồng, Người Nhện: Du Hành Vũ Trụ Nhện, Lưu Lạc Địa Cầu 2, Nàng Tiên Cá, Người Kiến và Chiến Binh Ong: Thế Giới Lượng Tử, Lost in the Stars và Sát Thủ John Wick 4.
TT | Phim | Phát hành | Kinh phí (USD) | Doanh thu (USD) |
---|---|---|---|---|
Phim Anh Em Super Mario | 07/04/2023 | 100 triệu | 1.34 tỷ | |
Vệ Binh Dải Ngân Hà 3 | 05/05/2023 | 250 triệu | 839.22 triệu | |
Quá Nhanh Quá Nguy Hiểm 10 | 19/05/2023 | 340 triệu | 722.22 triệu | |
Mãn Giang Hồng | 22/01/2023 | 600 triệu | 673.56 triệu | |
Người Nhện: Du Hành Vũ Trụ Nhện | 02/06/2023 | 100 triệu | 642.28 triệu | |
Lưu Lạc Địa Cầu 2 | 02/06/2023 | 870 triệu | 604.29 triệu | |
Nàng Tiên Cá | 26/05/2023 | 250 triệu | 542.03 triệu | |
Người Kiến Và Chiến Binh Ong: Thế Giới Lượng Tử | 17/02/2023 | 200 triệu | 463.62 triệu | |
Lost in the Stars | 22/06/2023 | - | 442.63 triệu | |
Sát Thủ John Wick 4 | 24/03/2023 | 100 triệu | 432.35 triệu |
Tuy nhiên có một điều đáng chú ý trong danh sách kể trên đó là, dù The Super Mario Bros. Movie nắm giữ ngôi vương phòng vé dẫu vậy tác phẩm này lại chỉ có mức đầu tư sản xuất vào khoảng 100 triệu USD, thậm chí không nằm trong top 10 các phim đắt đỏ nhất có ngày ra mắt trong 6 tháng qua.
Đây cũng là thực tế chung gần đây của Hollywood khi các dự án có kinh phí trung bình (khoảng 100 triệu USD đổ lại) dường như có nhiều lợi thế hơn các dự án đắt đỏ (từ 200 triệu USD trở lên) do các hãng phim có thêm khoản chi phí để phục vụ hoạt động tiếp thị rộng rãi. Sát Thủ John Wick 4 cũng là trường hợp tương tự. Với mức kinh phí 100 triệu USD, phim hiện xếp thứ 10 trong danh sách các tác phẩm điện ảnh ăn khách nhất năm và thu 432 triệu USD kể từ khi ra mắt vào cuối tháng 3 vừa qua.
6 tháng đầu năm 2023 cũng chứng kiến những tác phẩm thất bại nặng nề trong đó Shazam! Fury of The God hiện là một trong những "bom xịt" đáng quên nhất của vũ trụ DCEU. Phim được đầu tư kinh phí lên đến 125 triệu USD, cao hơn hẳn phần phim Shazam! đầu tiên ra mắt năm 2018, dẫu vậy cuối cùng chỉ có thể mang về chưa đầy 133 triệu USD.
Một số thất bại lớn nhất của nửa đầu năm nay có thể kể đến như Hypnotic (Những kẻ thao túng) với sự tham gia của Ben Affleck, Alice Braga và do Robert Rodriguez (của Alita: Battle Angel) chỉ đạo. Phim có kinh phí sản xuất vào khoảng 65 triệu USD nhưng hoạt động rất kém tại phòng vé, chỉ mang về gần 6 triệu USD doanh thu.
Thất bại tiếp theo là dự án hành động - chiến tranh The Covenant (Khế Ước) của đạo diễn Guy Ritchie với sự tham gia của tài tử Jake Gyllenhaal. Dù được giới phê bình đánh giá tích cực và chấm điểm số cao, tuy nhiên hoạt động tiếp thị hạn chế cùng việc đối đầu với Dungeons & Dragons: Honor Among Thieves đã khiến cho phim không thể có kết quả kinh doanh tốt khi phát hành vào cuối tháng 4 vừa qua.
Về phía các phim sản xuất trong nước, nhờ 2 dịp lễ lớn nửa đầu năm là Tết Âm Lịch và Giải phóng Miền Nam - Quốc tế Lao động, doanh thu các dự án điện ảnh Việt Nam đã phần nào khởi sắc. Trong đó, Nhà Bà Nữ do Trấn Thành đạo diễn kiêm biên kịch là tác phẩm có thành tích ấn tượng nhất với 475 tỷ đồng (gần 20 triệu USD) khi phát hành vào cuối tháng 1 vừa qua.
Dự án hiện nắm giữ vị trí số 1 trong danh sách phim Việt Nam ăn khách nhất năm 2023 và đồng thời cũng là phim trong nước có thành tích cao nhất mọi thời đại.
Vị trí tiếp theo thuộc về Lật Mặt 6: Tấm Vé Định Mệnh của đạo diễn Lý Hải. Phim phát hành vào đúng dịp 30 tháng 04, nhờ vậy đã kịp thu về hơn 275 tỷ đồng (11.53 triệu USD) và hiện nắm giữa vị trí thứ 3 trong danh sách các tác phẩm điện ảnh Việt Nam ăn khách nhất lịch sử, ngay sau Bố Già năm 2021 (ở vị trí thứ 2).
Trong 6 tháng vừa qua, phim điện ảnh Việt Nam ra mắt với số lượng hạn chế, chỉ 8 đầu phim được ấn định phát hành (không tính dự án tài liệu và phim ngắn). Đặc biệt, trong 2 tháng 5 và 6, thị trường trong nước không ghi nhận bất cứ bộ phim mới nào ra rạp. Nguyên nhân được cho là do ảnh hưởng từ dịch bệnh diễn ra vào năm 2020 - 2021 đã khiến cho quá trình sản xuất các tác phẩm bị đình trệ dẫn đến không thể có nhiều phim mới phát hành trong năm nay.
Những thất bại lớn nhất của điện ảnh Việt Nam trong nửa đầu năm 2023 là Khi Ta Hai Lăm và Biệt đội Rất ổn. Các tác phẩm này đều bị đánh giá kém về mặt nội dung và chất liệu điện ảnh. Cùng với đó, khán giả cũng không còn nhiều mặn mà với phong cách hài mà cả 2 tác phẩm sử dụng, thứ vốn đã dần mất thị phần tại Việt Nam nhiều năm trở lại đây.