Những câu chuyện nổi bật của điện ảnh thế giới năm 2023

Năm 2023 là thời gian chuyển giao đặc biệt của ngành công nghiệp điện ảnh, sau thời gian dài bị kìm hãm do dịch bệnh COVID-19. Tuy nhiên, bất chấp bối cảnh thế giới đã trở lại với guồng quay bận rộn thường thấy, ngành điện ảnh vẫn phải chống chịu với những áp lực và thử thách riêng.

Dưới đây là tổng hợp từ Cinematone về những câu chuyện nổi bật của điện ảnh thế giới trong năm vừa qua.

Warner Bros., Walt Disney tròn 100 năm tuổi

Hai xưởng sản xuất và phát hành phim lớn tại Hollywood đã chính thức bước qua cột mốc 100 năm tuổi đáng giá. Khoảnh khắc này không chỉ giúp đánh dấu chặng đường phát triển bền bỉ và mạnh mẽ của bộ môn nghệ thuật thứ 7 nói riêng, của ngành công nghiệp giải trí nói chung mà đó còn là hành trình mang nhiều dấu ấn của lịch sử nhân loại.

Sự phát triển của điện ảnh phản ánh giá trị thời đại sâu sắc, ghi lại những khoảnh khắc, gương mặt và câu chuyện, tư tưởng đương thời. Nó cũng cho thấy sự thay đổi trong cách con người hình dung về thế giới, cách họ sống lạc quan, màu nhiệm và tìm kiếm giá trị cho mình. Cột mốc 100 năm là phần nhỏ trong hành trình dài của nhân loại nhưng đó lại là phần rực rỡ, tuyệt đẹp và cũng không kém biến động và bi thương.

Những khoảnh khắc đáng nhớ đó đã lần lượt xuất hiện trong hàng trăm, hàng ngàn bộ phim, được đầu tư và nhào lặn bởi các thế hệ đạo diện tài năng cũng như sự thúc đẩy của các doanh nhân đằng sau các xưởng phim lớn như Walt Disney hay Warner Bros.

Phim nhượng quyền từng ăn khách bị đe dọa

Hàng loạt các nhượng quyền vốn từng rất ăn khách và nổi tiếng hoạt động kém trong năm 2023 vừa qua. Các dự án lớn từng rất được kỳ vọng như Indiana Jones và Vòng quay định mệnh, Người Kiến và Chiến binh Ong: Thế giới lượng tử, Biệt đội Marvel, The Flash... bị thất bại nặng nề tại phòng vé dù có mức kinh phí sản xuất hàng trăm triệu đô-la Mỹ. Một số dự án khác như Quá nhanh quá nguy hiểm 10, live-action Nàng Tiên Cá cũng không thực sự đạt được cột mốc doanh thu ấn tượng như các tác phẩm nằm trong chuỗi phim ăn khách đã ra mắt trước đó.

Phim Anh Em Super Mario từng là tác phẩm ăn khách nhất toàn cầu năm 2023 trong một thời gian dài

Barbie, dự án lấy nhân vật trung tâm là món đồ chơi gắn liền với tuổi thơ của hàng triệu trẻ em gái trên toàn cầu hay Phim Anh Em Super Mario, chuyển thể từ thương hiệu trò chơi điện tử kinh điển của Nintendo, là những dự án ăn khách nhất năm 2023 vừa qua. Cả hai bộ phim đều có thành tích vượt trội dù chất liệu và hình thức thể hiện khác nhau. Dẫu vậy nó cho thấy khán giả toàn cầu vẫn đặt nhiều niềm tin vào thể loại hài - phiêu lưu với câu chuyện truyền tải tinh thần lạc quan và ý chí tự do đáng quý.

Trong bối cảnh đó, những công ty lớn như Marvel đã phải điều chỉnh lịch phát hành của hãng. Sự kém chỉn chu trong việc xây dựng kịch bản, kỹ xảo đã tạo ra hàng loạt tác phẩm giải trí chất lượng thấp tại rạp chiếu trong năm 2023 vừa qua. Các nhân viên VFX tại Hollywood được cho biết đã trải qua thời gian làm việc bất công với hàng loạt kế hoạch bị thay đổi nhanh chóng, điều kiện gấp rút và mức chi trả chưa tương xứng. Họ được cho biết đang cân nhắc đến việc thành lập một công đoàn để tìm kiếm quyền lợi trong thời gian tới.

Hai cuộc đình công lịch sử

Sau COVID-19, Hollywood tiếp tục vật lộn với khó khăn và thử thách mới khi lần lượt 2 cuộc đình công được dẫn đầu bởi WGA (hiệp hội biên kịch) và SAG-AFTRA (liên đoàn của nghệ sĩ sân khấu - truyền hình - điện ảnh) diễn ra liên tục từ tháng 5 năm nay. Mỗi cuộc đình công đều có tác động to lớn không chỉ tới các nhà sản xuất, phát hành phim tại Mỹ mà đó còn ảnh hưởng trực tiếp tới nền kinh doanh rạp chiếu phim và nhiều bộ phận liên quan trong chuỗi cung ứng nội dung giải trí trên toàn cầu.

Hai cuộc đình công lớn diễn ra trong năm 2023 tác động tiêu cực đến Hollywood

Trọng tâm của cả 2 chương trình tạm ngưng làm việc kể trên nhằm mang đến cơ hội đạt được thu nhập cao hơn cho các thành viên của hiệp hội, giúp họ an tâm làm việc giữa bối cảnh thị trường nhiều biến động, lạm phát tăng cao cũng như đạt được các tiêu chí về phúc lợi y tế, tỉ lệ chia sẻ lợi nhuận công bằng hơn với các dịch vụ phát trực tuyến. Cùng với đó, sự phổ biến của các chương trình trí tuệ nhân tạo cũng là mối lo ngại đáng để tâm khi chúng có thể bị lạm dụng để tạo ra các kịch bản cũng như hình ảnh kỹ thuật số của diễn viên một cách nhanh chóng, rập khuôn...

Cả hai cuộc đình công cho đến nay đã kết thúc tuy nhiên hậu quả của chúng vẫn còn ảnh hưởng đến nền kinh tế một cách nghiêm trọng. WGA đã trở lại làm việc sau 146 ngày từ hôm 27 tháng 09 vừa qua với thỏa thuận mới được ký trong 3 năm với AMPTP. Sau đó, SAG-AFTRA cũng đạt được hợp đồng lao động mới vào hôm 09 tháng 11 vừa qua.

Các dịch vụ trực tuyến tăng giá

Năm 2023 cũng chứng kiến sự thay đổi cơ bản trong chiến lược kinh doanh của các nền tảng phát hành phim trực tuyến. Sau hai năm tăng trưởng mạnh mẽ nhờ COVID-19, giờ đây mô hình này đã có nhiều sự thích ứng để bắt kịp với thói quen thay đổi nhanh chóng của người tiêu dùng.

Hầu hết các dịch vụ đều đã có mức điều chỉnh tăng giá thuê bao trong năm 2023 vừa qua. Netflix, nền tảng có số lượng người dùng cao nhất và hỗ trợ rộng nhất trên phạm vi toàn cầu đã công bố mức giá mới vào tháng 11 năm nay tại Hoa Kỳ và một số thị trường quốc tế. Gói cơ bản của đơn vị sẽ tăng thêm 2 USD lên 11.99 USD, gói Cao Cấp tăng 3 USD lên 22.99 USD. Hãng cũng phát hành gói có hỗ trợ quảng cáo đồng thời loại bỏ chương trình xem miễn phí vốn trước đó đã được thử nghiệm ở một số thị trường trong đó có Việt Nam.

Netflix cũng đã tăng cường chính sách ngăn người dùng không cùng gia đình chia sẻ mật khẩu cũng như hạn chế mua các đầu phim mới, thay đổi hình thức phát hành toàn bộ các tập trong series với nhiều loạt phim...

Trước đó, Disney+ và Hulu hai dịch vụ do Walt Disney điều hành và có cổ phần cũng tăng từ 2 đến 5 USD các gói. Chương trình có hỗ trợ quảng cáo được công ty mở rộng ra thêm nhiều thị trường như biện pháp để thúc đẩy tiêu dùng và tăng thêm lợi nhuận. HBO Max tăng giá thêm 1 USD và chính thức đổi tên thành Max vào tháng 04 năm nay. Cùng với đó là Apple TV+ tăng từ 2 đến 3 USD cho gói đăng ký của người dùng bắt đầu từ tháng 10 năm 2023.

Sự tăng giá kể trên lại không đi kèm với việc chất lượng được cải thiện. Nhiều nền tảng thậm chí còn rút số lượng đầu phim mà khán giả thưởng thức. Tình trạng kể trên mang đến bối cảnh kém khả quan cho lĩnh vực kinh doanh còn nhiều mới mẻ này. Cùng với đó, các nhà làm phim chiếu rạp thậm chí còn lên tiếng chỉ trích các dịch vụ này bởi chúng đã xây dựng cho người dùng thói quen chờ đợi thay vì trực tiếp thưởng thức các bộ phim ngay trong thời gian ra mắt ở các phòng chiếu truyền thống.

Apple TV+ thay đổi chiến lược phát hành phim của hãng

Apple TV+ sau đó cũng công bố chương trình mới cho biết sẽ hợp tác cùng các nhà phân phối lớn để đưa phim của hãng đầu tư sản xuất ra mắt tại rạp trước khi đến với dịch vụ trực tuyến. Chiến lược này được xem vừa giúp cải thiện khả năng thu hồi vốn vừa giúp các thương hiệu lớn được tiếp cận khán giả một cách bài bản, hấp dẫn hơn.

Những ngôi sao nổi tiếng đã qua đời trong năm 2023